Skuteczna egzekucja w Niemczech – czy jest możliwy areszt za długi?

Dziś opowiem Ci jedną z moich ulubionych historii z mojej praktyki. O czym będzie ta historia, przekonasz się na końcu. Możliwe, że dla każdego będzie trochę o czymś innym…

Sprawa zupełnie nie zapowiadała się spektakularnie. Trafił do mnie klient z drobnym roszczeniem. Wykonał pewne prace, wystawił rachunek, zapłaty się nie doczekał, dłużnik przestał odbierać od niego telefony i klient zdecydował się przyjść ze sprawą do mnie. Ja nie mam supermocy, które mogłyby skłonić dłużnika do zapłaty, ale mam do dyspozycji cały (tu akurat niemiecki) aparat wymiaru sprawiedliwości, który, jak się przekonałam, potrafi być niezwykle skuteczny.

Doradziłam klientowi, żeby z tak drobnym roszczeniem skorzystał z postępowania upominawczego. Dłużnik nie zareagował na moje wezwanie do zapłaty, więc złożyłam pozew w postępowaniu upominawczym, sąd szybko wydał nakaz zapłaty, doręczył go dłużnikowi, nakaz się uprawomocnił, otrzymałam klauzulę wykonalności i zgłosiłam sprawę do komornika – czyli na początek poszło całkiem gładko.

Komornik odwiedził dłużnika, dłużnik wpłacił na początek drobną kwotę (mniej więcej 1/4 roszczenia głównego), zobowiązał się do spłaty reszty roszczenia w ratach i przestał płacić… Sprawa chwilowo stanęła w miejscu.

Sprawdziłam zatem, co jeszcze możemy zrobić w postępowaniu egzekucyjnym i złożyłam wniosek o wyjawienie majątku przez dłużnika przed komornikiem. Komornik wezwał dłużnika na termin do złożenia oświadczenia o wyjawieniu majątku, ale dłużnik się nie pojawił. Co jeszcze można zrobić w Niemczech z takim dłużnikiem? Zgodnie z § 802g ZPO (niemieckiego kodeksu postępowania cywilnego) można zastosować wobec dłużnika areszt zmierzający do wymuszenia złożenia takowego oświadczenia. Ponieważ z góry złożyłam taki wniosek na ewentualność niestawienniectwa dłużnika, spokojnie czekałam na dalszy rozwój wydarzeń.

I pewnego pięknego dnia przyszło do mnie pocztą z niemieckiego sądu rejonowego postanowienie o zastosowaniu wobec dłużnika takiego właśnie aresztu. Poinformowałam klienta telefonicznie o rozwoju sprawy i już miałam wysyłać postanowienie ze stosownym wnioskiem do komornika (w takim przypadku to komornik aresztuje dłużnika), ale coś mnie tknęło. A ponieważ ufam mojej intuicji, postanowiłam zrobić to, co intuicja mi podpowiedziała: poprosiłam klienta o numer telefonu do dłużnika i zadzwoniłam do niego.

Dodzwoniłam się od razu, przedstawiłam się, powiedziałam że zasadniczo nie dzwonię do dłużników moich Klientów, ale tu sytuacja jest szczególna, ponieważ akurat trzymam w ręku taki dokument, który jest nakazem aresztowania, i jak włożę ten dokument do koperty i wyślę do komornika, to sprawy mogą nabrać niespodziewanego dla dłużnika obrotu. Pamiętam, że tak tłumaczyłam i tłumaczyłam, jaki będzie najprawdopodbniej przebieg następnych wydarzeń, a dłużnik przez całą rozmowę odezwał się tylko raz i powiedział tylko dwa słowa: zapłacę pojutrze.

I zapłacił. Ale nie klientowi, tylko zgodnie z procedurą komornikowi i razem ze wszystkimi powstałymi po drodze kosztami: moim wynagrodzeniem, kosztami sądowymi i kosztami czynności komornika. Razem jakieś 30% więcej, niż wynosiło roszczenie główne. W ten sposób całe postępowanie dla mojego Klienta stało się darmowe – zostały mu zwrócone wszystkie poniesione przez niego koszty.

Jak to skomentował pewien mój kolega mecenas – a jednak szkoda, że nie ma już w Polsce aresztu za długi… Moralność płatnicza bardzo by na tym zyskała…